Leonarda Cianculli, η σαπωνοποιός

Η Leonarda Cianculli είναι η διασημότερη γυναικεία εγκληματική φιγούρα της Ιταλίας.
Με τρεις φόνους, μικρός αριθμός αναλογικά με άλλους κατά συρροή δολοφόνους, είναι μία από τις λίγες σειριακούς δολοφόνους θηλυκού γένους της Ευρώπης και η μοναδική της γειτονικής χώρας. Το χαρακτηριστικό στην υπόθεσή της δεν ήταν τόσο ο τρόπος με τον οποίο δολοφονούσε τα θύματά της, όσο η «αξιοποίηση» των πτωμάτων τους μετά.

Οικογενειακή ζωή
Η Leonarda γεννήθηκε το 1893, σε μια φτωχή οικογένεια στο Montello di Avellino, μια οικογένεια με πολλά παιδιά, από τα οποία η Leonarda ήταν το λιγότερο αγαπημένο. Η μητέρα της την είχε συλλάβει μετά από βιασμό και ποτέ δεν αγάπησε αυτό το παιδί, το ανεπιθύμητο, που της θύμιζε τη μεγάλη της ντροπή. Η Leonarda μεγάλωνε απομονωμένη και ξεκομμένη από τα υπόλοιπα αδέλφια της, που επίσης της εκδήλωναν την αντιπάθειά τους με κάθε τρόπο. Ένοιωθε τόσο δυστυχισμένη που προσπάθησε να αυτοκτονήσει δύο φορές, πριν καν αφήσει την παιδική της ηλικία.

Leonarda

Μπαίνοντας στην εφηβεία, ο χαρακτήρας της Leonarda αλλάζει ριζικά. Το μονίμως μελαγχολικό, μοναχικό, καταθλιπτικό και με έντονες ευχές θανάτου παιδί, μεταμορφώνεται σε ένα νεαρό κορίτσι εξωστρεφές, κοινωνικό, με πιο εύθυμη διάθεση και καλή συμπεριφορά απέναντι σε όλους. Το 1914 αφήνει για πάντα το σπίτι της οικογένειάς της και ανοίγει το δικό της με τον Raffaele Pansardi, υπάλληλο στο ληξιαρχείο της πόλης. Στο γάμο αυτό εναντιώνεται ολόκληρη η οικογένεια της Leonarda, καθώς είχε στα σκαριά ένα προξενιό για εκείνη, όπως ήταν σύνηθες φαινόμενο της εποχής. Το νιόπαντρο ζευγάρι εγκαταλείπει το Montello di Avellino και εγκαθίσταται στο Lariano, στην Alta Irpinia. Εκεί θα ζήσουν χωρίς πρόβλημα μέχρι το 1930, οπότε ένας σεισμός καταστρέφει το σπίτι τους. Μετακομίζουν εκ νέου, αυτή τη φορά για το Correggio, στην επαρχία του Reggio Emilia. O Rafaelle, σταδιακά, θα βυθιστεί στη λησμονιά που προσφέρει το αλκοόλ, μέχρι που κάποια στιγμή θα εγκαταλείψει την οικογένειά του. Ποτέ κανείς δεν τον ξαναείδε ζωντανό, όμως δεν υπάρχουν αποδείξεις για ενδεχόμενη δολοφονία του από τη Leonarda.


Η εκκεντρική κ. Leonarda
Από το γάμο της με τον Rafaelle, η Leonarda έμεινε έγκυος 17 φορές. Τρεις από αυτές τις εγκυμοσύνες κατέληξαν σε αποβολές, ενώ δέκα από τα παιδιά της πέθαναν σε μικρή ηλικία, από τις κακουχίες και διάφορες ασθένειες. Τα τέσσερα παιδιά που της είχαν απομείνει, αποτελούσαν για τη Leonarda τη μεγαλύτερη περιουσία της και ήταν γι αυτήν το κέντρο του κόσμου. Προσπαθούσε με όλες της τις δυνάμεις να τους προσφέρει το καλύτερο, με οποιοδήποτε κόστος. Και έπρεπε να τα προστατέψει από το κακό, το κάθε μορφής κακό, με όλους τους τρόπους. Βλέπετε, η Leonarda δεν είχε ξεχάσει τα λόγια μιας τσιγγάνας, που είχε διαβάσει την παλάμη της όταν ήταν μικρή: «Θα παντρευτείς και θα κάνεις πολλά παιδιά, όλα όμως θα πεθάνουν». Θα έπρεπε, όμως, εξίσου να θυμάται και τα λόγια μιας άλλης μάντισσας, χρόνια αργότερα: «Στη δεξιά σου παλάμη βλέπω τη φυλακή και στην αριστερή το άσυλο για τους ψυχοπαθείς εγκληματίες».

Το σπίτι της Leonarda

Μετά την εξαφάνιση του Rafaelle, η Leonarda ανασκουμπώθηκε για να βάλει σε τάξη τη ζωή της. Άνοιξε ένα μικρό μαγαζί με ρούχα που έφτιαχνε μόνη της, στο Correggio, και πήγαινε πολύ καλά. Καθώς ήταν ευχάριστη και φιλική προς όλους, έγινε γρήγορα πολύ δημοφιλής στο χωριό. Τη θεωρούσαν λίγο εκκεντρική, αλλά γεμάτη καλοσύνη. Η Leonarda έγραφε ποιήματα, που της άρεσε να απαγγέλλει στους φίλους και γνωστούς, σε βραδιές που διοργάνωνε στο σπίτι της, όπου οι καλεσμένοι της, εκτός από τον ποιητικό της οίστρο, απολάμβαναν και τα εξαιρετικά νόστιμα κέικς που έψηνε η οικοδέσποινα.

Τσάι και κεκάκια

Όμως η Leonarda είχε την εκτίμηση του χωριού και για μια άλλη της ικανότητα: άγνωστο πώς, είχε πείσει πως ήταν μάντισσα και μάγισσα, πως μπορούσε να προβλέπει το μέλλον και να φτιάχνει ερωτικά φίλτρα. Πολλές από τις ευκολόπιστες γυναίκες του χωριού, ήταν πελάτισσές της. Τρεις από αυτές θα γίνονταν και θύματά της.

Ο πρώτος φόνος
Βρισκόμαστε στον Οκτώβριο του 1939. Η Ναζιστική Γερμανία έχει ήδη εισβάλει στην Πολωνία, όμως η Ιταλία, αν και είναι μια από τις δυνάμεις του Άξονα, θα μείνει ουδέτερη και εκτός πολέμου για δέκα ακόμη μήνες. Εντούτοις, γνωρίζοντας πως το αναπόφευκτο πλησιάζει, ετοιμάζει το στρατό της. Οι νέοι Ιταλοί στρατολογούνται κατά χιλιάδες. Ανάμεσά τους και ο Giuseppe, γιος της Leonarda και το πιο αγαπημένο της παιδί. Τα δύο άλλα της αγόρια θα ακολουθήσουν σύντομα.

Η Leonarda αποφασίζει πως πρέπει να προστατέψει τα παιδιά της. Καθώς δεν είναι δυνατόν να αποφύγουν τη στράτευση, προσπαθεί να βρει άλλους, ανορθόδοξους τρόπους προστασίας. Καταλήγει πως η ανθρωποθυσία είναι ο πιο σίγουρος από αυτούς. Βλέπει στον ύπνο της την Παναγία, η οποία της λέει ρητά και κατηγορηματικά, πως πρέπει να θυσιαστεί μια ανθρώπινη ζωή για καθένα από τα αρσενικά παιδιά της. Έτσι θα βγουν από τη λαίλαπα του επικείμενου πολέμου σώα και αβλαβή.

Faustina Setti

Η Leonarda δεν διστάζει ούτε στιγμή. Καμιά ανθρώπινη ζωή δεν αξίζει περισσότερο από των παιδιών της. Βάζει σε εφαρμογή το σχέδιό της. Επιλέγει προσεκτικά τα θύματά της, από τον κύκλο των φιλενάδων και πελατισσών της. Πρώτο θύμα της η Faustina Setti, μια απελπισμένη ανύπαντρη γυναίκα 50 ετών, που είχε προστρέξει στη Leonarda για να τη συνδράμει με τα φίλτρα της στην εξεύρεση συζύγου. Η πανούργα Leonarda τη διαβεβαιώνει ότι της βρήκε το κατάλληλο ταίρι στην πόλη της Pola, αλλά τη συμβουλεύει να μην μιλήσει σε κανέναν γι αυτό, για να αποφύγει τη γρουσουζιά και τη γλωσσοφαγιά. Την πείθει, μάλιστα, να γράψει κάρτες και επιστολές σε φίλους και συγγενείς, τις οποίες υποτίθεται πως θα ταχυδρομούσε μετά από την άφιξή της στην Pola, για να τους καθησυχάσει πως ήταν καλά στην υγεία της.

Την τελευταία μέρα πριν την αναχώρησή της για την πόλη του «γαμπρού», η Faustina επισκέπτεται για τελευταία φορά τη Leonarda, για να την αποχαιρετίσει και να την ευχαριστήσει για τους κόπους της. Οι δυο γυναίκες κάθονται στο τραπέζι της κουζίνας και η Leonarda προσφέρει στην επισκέπτρια ένα ποτήρι κρασί. Η Faustina το απολαμβάνει με ευθυμία, χωρίς να γνωρίζει πως είναι γεμάτο με υπνωτικό. Όταν χάνει τις αισθήσεις της, η Leonarda τη σκοτώνει με ένα τσεκούρι και κρύβει το πτώμα της σε μια ντουλάπα. Αργότερα την ίδια μέρα θα το τεμαχίσει σε εννέα κομμάτια, συγκεντρώνοντας το αίμα σε έναν κουβά. Αργότερα, στην επίσημη κατάθεσή της, θα περιγράψει την αποτρόπαια πράξη της ως εξής:

Leonarda

«Έριξα τα κομμάτια σε ένα καζάνι και, σύμφωνα με τη συνταγή μου, πρόσθεσα δέκα κιλά καυστικής σόδας, στυπτηρία ρετσίνι, τα οποία είχα αγοράσει από το σαπωνοποιείο, και άρχισα να ανακατεύω το μίγμα. Δεν σταμάτησα παρά μόνο όταν είχε γίνει ένα παχύρευστος, σκούρος πολτός, τον οποίο μοίρασα σε διάφορους κουβάδες. Από αυτόν έφτιαξα σαπούνι και κεριά. Αυτές τις εποχές λείπουν και τα δύο… Ό,τι περίσσεψε το άδειασα σε μια παρακείμενη χαβούζα. Όσο για το αίμα που είχα συλλέξει στον κουβά, περίμενα μέχρι να πήξει, το στέγνωσα στο φούρνο μέχρι να γίνει σκόνη και στη συνέχεια το ανέμιξα με ζάχαρη, σοκολάτα, γάλα και αυγά, καθώς και λίγη μαργαρίνη. Στο μίγμα πρόσθεσα και τα οστά, που είχα κονιορτοποιήσει. Έδωσαν ένα πολύ καλό αλεύρι. Έπλασα μικρά κέικς για το τσάι, τα οποία, όταν ψήθηκαν, έγιναν πεντανόστιμα και τραγανά. Τα σέρβιρα στις κυρίες που έρχονταν σπίτι. Αλλά τόσο εγώ όσο κι ο Giuseppe φάγαμε μερικά».

Τις 30.000 λίρες που η Setti είχε μαζί της, η Leonarda τις κράτησε ως αμοιβή για τις υπηρεσίες της!

H Leonarda σε μεγαλύτερη ηλικία

Ο δεύτερος φόνος
Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος. Είναι ο Σεπτέμβρης του 1940, ο Giuseppe βρίσκεται ήδη στο μέτωπο και ο δεύτερος γιος στρατολογείται. Έχει φτάσει η ώρα για τη επόμενη ανθρωποθυσία. Αυτή τη φορά η Leonarda επιλέγει την 53χρονη Francesca Soavi, την οποία πείθει ότι της εξασφάλισε μιαν εξαιρετική θέση σε ένα σχολείο θηλέων στην Piacenza.

Francesca Soavi

Το modus operandi παραμένει το ίδιο: η Francesca γράφει δύο κάρτες σε δικούς της ανθρώπους, για να σταλούν από το Correggio πριν την υποτιθέμενη αναχώρησή της, στις οποίες τους περιγράφει λεπτομερώς τα επαγγελματικά της σχέδια, χωρίς όμως να αναφέρει τον τόπο προορισμού της. Στις 5 Σεπτεμβρίου περνά από την κουζίνα της Leonarda για ένα αποχαιρετιστήριο ποτήρι κρασί. Θα είναι και το τελευταίο της, καθώς θα πεθάνει με τον ίδιο τρόπο που έχασε τη ζωή της η Setti.

Από τη Soavi η Leonarda θα «κληρονομήσει» 3.000 λίρες.

Ο τρίτος –και τελευταίος- φόνος
Η τρίτη δολοφονία θα γίνει στο τέλος του ίδιου μήνα. Θύμα θα είναι η 60χρονη Virginia Cacioppo, μια όμορφη γυναίκα, πρώην σοπράνο, που είχε μάλιστα τραγουδήσει και στη Σκάλα του Μιλάνο. Από τότε, όμως, είχαν περάσει χρόνια και η Virginia ζούσε στο Correggio βουτηγμένη στην αφάνεια και τις αναμνήσεις της.

Virginia Cacioppo

Όταν η Leonarda την ενημέρωση πως της είχε βρει μια καλή δουλειά (γραμματέας ενός μυστηριώδη θεατρικού παραγωγού στη Φλωρεντία), η Virginia αναθάρρησε πως η ζωή της έμπαινε, ξανά, σε καλό δρόμο. Η Leonarda τη συμβουλεύει, όπως και τις δύο προηγούμενες, να μη μιλήσει σε κανέναν για τα σχέδιά της. Η Virginia θα πεθάνει στην κουζίνα με τον ίδιο τρόπο, στις 30 Σεπτεμβρίου του 1940. Είπε γι αυτήν η Leonarda στην κατάθεσή της:

«Κατέληξε στο καζάνι, όπως και οι άλλες δύο. Η σάρκα της ήταν παχουλή και λευκή, όταν έλειωσε πρόσθεσα ένα μπουκάλι κολώνια και αφού έβρασε για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπόρεσα να φτιάξω ένα πολύ καλό κρεμώδες σαπούνι. Μοίρασα αρκετές πλάκες σε γείτονες και γνωστούς. Επίσης, τα κεκάκια είχαν καλύτερη γεύση. Αυτή η γυναίκα ήταν πολύ γλυκειά…»

Η κουζίνα της Leonarda

Εικάζεται ότι από τη σοπράνο η Leonarda αποκόμισε 50.000 λίρες καθώς και πολλά κοσμήματα που η γυναίκα είχε αποκτήσει στο ένδοξο παρελθόν της.

Το τέλος
Είναι πιθανόν οι δολοφονίες να σταματούσαν εδώ, καθώς είχαν ήδη γίνει οι τρεις απαιτούμενες ανθρωποθυσίες, για την εξασφάλιση της προστασίας των τριών αγοριών της Leonarda. Είναι εξίσου πιθανόν, όμως, να συνεχίζονταν, καθώς η Leonarda είχε ήδη γλυτώσει με τρεις φόνους, χωρίς να παραβλέψουμε και το χρηματικό όφελος. Αυτό είναι κάτι που δεν θα το μάθουμε ποτέ, γιατί είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για εκείνη.

Οι δικηγόροι της Leonarda

Η γυναίκα του αδελφού της Virginia, λαμβάνοντας υπόψη το χαρακτήρα της κουνιάδας της, καθώς και την εξαιρετική μεταξύ τους σχέση, ήταν σίγουρη πως δεν θα έφευγε ποτέ, χωρίς να ενημερώσει την ίδια και τον άντρα της ή, τουλάχιστον, χωρίς να τους αποχαιρετίσει. Καθώς είχε δει την Virginia να μπαίνει στο σπίτι της Leonarda, πριν την εξαφάνισή της, αποφάσισε να πάει στον αστυνομικό διοικητή του Reggio Emilia και να τον κάνει κοινωνό των υποψιών της. Εκείνος με τη σειρά του έδωσε εντολή να αρχίσουν οι έρευνες, οι οποίες κατέληξαν στη σύλληψη της Leonarda.

Οι δικαστές

Η γυναίκα ομολόγησε αμέσως και χωρίς πίεση, αναφέροντας όλες τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες και αντιμετωπίζοντας τις πράξεις της σαν απόλυτα φυσιολογικές και αναμενόμενες. Έμεινε φυλακισμένη μέχρι το τέλος του πολέμου, καθώς η δίκη της έγινε στο Reggio Emilia τον Ιούνιο του 1946. Όλο το διάστημα της προφυλάκισής της, αλλά και κατά τη διάρκεια της δίκης, παρέμεινε αμετανόητη, διόρθωνε συχνά τον κατήγορο εξιστορώντας όλες τις λεπτομέρειες των πράξεών της, ήταν απόλυτα ψύχραιμη και ασυγκίνητη.

Η Leonarda στο δικαστήριο

Το ακροατήριο

Όταν πήρε θέση για να απολογηθεί, έπιασε το έδρανο με τα περιέργως λεπτεπίλεπτα χέρια της, κοίταξε τους δικαστές κατάματα και είπε με περηφάνεια: «είμαι μια γυναίκα που έκανε τα πάντα για την πατρίδα της. Έστειλα τρεις γιους στον πόλεμο, προμήθευα τους συμπατριώτες μου με κεριά και σαπούνι όταν τα είδη αυτά εξέλειπαν, έδωσα ακόμη και τη μπακιρένια μου κουτάλα, την οποία χρησιμοποιούσα για να ανακατεύω το σαπούνι μου, στην πατρίδα, όταν χρειάστηκε μέταλλο για την πολεμική βιομηχανία της. Είμαι περήφανη που ό,τι έκανα το έκανα μόνη μου, χωρίς βοήθεια από κανέναν». Και συνέχισε, περιγράφοντας στους αποσβολωμένους δικαστές, πώς μπορούσε να τεμαχίσει, γδάρει και σαπωνοποιήσει ένα πτώμα, σε μιαν αναπαράσταση που διήρκεσε λιγότερο από δεκαπέντε λεπτά.

H Leonarda στην αναπαράσταση

Η Leonarda Cianculli κρίθηκε ένοχη και καταδικάστηκε σε τριάντα χρόνια φυλάκιση και τρία χρόνια εγκλεισμό σε ψυχιατρικό άσυλο. Η προφητεία της τσιγγάνας επαληθεύτηκε. Πέθανε από εγκεφαλικό στο Ψυχιατρείο Γυναικών Εγκληματιών στο Pozzuoli, στις 15 Οκτωβρίου του 1970. σε ηλικία 77 ετών και εννέα χρόνια πριν την ολοκλήρωση της ποινής της.

Η Leonarda, λίγο πριν το θάνατό της

Αρκετά από τα εργαλεία και τα σκεύη που χρησιμοποιούσε στο «έργο» της (όπως το τσεκούρι της, το σφυρί, το καζάνι και άλλα), αποτελούν σήμερα εκθέματα του Εγκληματολογικού Μουσείου της Ρώμης.

Το τσεκούρι, στο Εγκληματολογικό Μουσείο της Ρώμης

Το σφυρί, στο Εγκληματολογικό Μουσείο της Ρώμης

Εργαλεία και σκεύος, στο Εγκληματολογικό Μουσείο της Ρώμης

Το καζάνι, στο Εγκληματολογικό Μουσείο της Ρώμης

ΠΗΓΕΣ
*La saponificatrice – Erica de Peri
*The Nation Master Encyclopedia
*Rome’s Criminological Museum
*Time Magazine – 24th June 1946
*The Serial Killer Central Photo Gallery

eglima.wordpress.com

"